Circulaire Economie: Meten is Weten

Tegelijk met de Transitieagenda’s presenteerde begin dit jaar het Planbureau voor de Leefomgeving een voorstel voor de monitoring van circulaire economie in Nederland. De ambities van het Rijksbrede Programma ‘Nederland Circulair in 2050’ vormen het uitgangspunt voor een systeem dat zowel het gebruik van grondstoffen meet als de milieudruk (broeikasemissies en afval) en het effect op sociaal/economisch vlak. Een complexe zaak: het Planbureau geeft zelf aan dat er nog wel één en ander ontwikkeld moet worden.

Kansen

Ondertussen stimuleren noodzaak en kansen van de circulaire economie bedrijven, gemeenten, provincies, kennisintellingen, NGO’s en burgers om ermee aan de gang te gaan. Als Dr2NewEconomy zijn wij betrokken bij een flink aantal initiatieven op dit gebied, in verscheidene regio’s. Gaandeweg dringt zich nu de vraag op: hoe gaan we dit monitoren? Een bedrijf wil z’n klanten of aandeelhouders informeren, een gemeente of provincie ziet graag zijn circulaire bijdrage afgezet tegen de doelstellingen van het Rijk.

Klimaat

De ambitie van het Rijksbrede programma volgend, zou ik zeggen: rapporteer hoeveel primaire grondstoffen worden vervangen door secundaire dan wel biobased materialen. Op die manier valt te volgen of we inderdaad op weg zijn naar ‘50% minder primaire grondstoffen in 2030 en 100% (!) in 2050’. Maar zit het kabinet daar inderdaad op te wachten? Al in het regeerakkoord is vastgelegd dat circulaire economie in het verlengde ligt van de klimaatinspanningen. Vanuit het ministerie van I&W wordt op dit moment voornamelijk de link gelegd tussen circulaire economie en CO2-reductie. Op zich een verstandige zet van staatssecretaris Van Veldhoven, want voor de klimaatopgave heeft dit kabinet, anders dan voor grondstoffen, wél fondsen beschikbaar.

Keuzes

Toch is nu een beetje onduidelijke situatie ontstaan. Wat te doen als het verwerken van reststromen tot hoogwaardige secundaire materialen (tijdelijk) meer energie kost dan het gebruik een primaire grondstof? Wat als biomassa meer doet voor het klimaat als brandstof met CO2-opslag dan als grondstof voor circulaire producten? Welke keuzes maak je dan?
Met betrekking tot monitoring is dus behoefte aan duidelijkheid: Wat wordt in Nederland dé indicator van de circulaire transities: verdringing van primaire grondstoffen of CO2-reductie? Omdat nu op decentraal niveau de monitoring wordt ingericht hoop ik dat er snel helderheid komt. Suggesties welkom!

Marieke van der Werf
Directeur Dr2NewEconomy
Oud-Tweede Kamerlid voor het CDA